16 تنبک نواز تاثیر گذار در عصر قاجار

16 تنبک نواز تاثیر گذار در عصر قاجار

وقتی به تاریخ موسیقی و تنبک نگاه می اندازیم اولین مسئله یی که باعث ناراحتی ما میشود عدم شناخت مردم از این ساز و نداشتن اطلاعات کافی درباره تنبک نوازان معتبر و تاثیر گذار است. پیش از اینکه به سراغ ادامه مقاله برویم اگر شما به یادگیری تنبک علاقه دارید و میخواهید این ساز را شروع کنید با به دنبال ادامه یادگیری ساز تنبک هستید مقاله آموزش تنبک ما را مطالعه کنید.

لیست تنبک نوازان تاثیر گذار در قاجار

1 . آقاجان اول

در اوایل حکومت ناصرالدین شاه میزیسته است و در خواندن و اجرا تصانیف و ضربی های گوناگون مهارت داشته است.

2 . آقاجان دوم

فرزندان داود شیرازی بوده و از منصوبین حسن خان سنتور نواز (معروف به حسن سنتوری) بوده است. وی شاگرد آقاجان اول بوده و در دوران ناصرالدین شاه و محمد شاه میزیسته.که در اجرا انواع ریتم ها و تصانیف توسط تنبک در زمان خویش بی همتا بوده است.

3 . سماع حضور

استاد سنتور بوده و از وی قطعات مختلف ، ضربی ها و چهار مضرابهای گوناگون بجا مانده. وی پدر حبیب سماعی بوده و از تنبک نوازان مطرح در دوران خوده بوده است. احتمالا شاگرد آقاجان اول بوده است. تمامی نوازنداگان بعد از او شاگردان خود او بودند مثل آقاجان دوم که در پاراگراف قبلی توضیح دادیم.

4 . رضا روانبخش

فرزند آقاجان دوم است و به خاطر صدای خوش و استسعداد ذاتی پیش پدر تعلیم تنبک گرفته است. متاسفانه در سنین جوانی در سال 1320 فوت میکند. در همین عمر کوتاه به یکی از تنبک نوازان تاثیر گذار در تاریخ موسیقی ایران تبدیل میشود.

5 . حاجی خان عین الدوله

فرزند آقاجان اول بوده است و مثل رضا روانبخش نزد پدر خویش تعلیم دیده است. در زمان ناصرالدین شاه زندگی میکرده است و به نقاط تاریک ریتم در زمانه خویش آگاه بوده است. استاد مرحوم خالقی در کتاب سرگذشت موسیقی اشاره کرده است که درویش خا از حاجی خان عین الدله به عنوان مترونوم ارکستر یاد میکرده است ، به دلیل توانایی بالایی که در نگاه داشتن ریتم داشته است همیشه همراه با گروه نوازندگان انجمن اخوت بوده است.

6 . محمد تقی نسقچی باشی

به علت هم صحبت و همساز بودن با فردی به نام نسقچی که نوازنده تار بوده است به این نام مشهور شده است. وی شاگر سماع حضور بوده است.

7 . حاج احمد کاشی

نوازنده ضرب در اواخر ناصرالدین شاه و اوایل مظفرالدین شاه بوده است که با نوازندگان بزرگ تار و ردیف دانان به نامی مثل میرزا حسین قلی خان و میرزاعبدالله تنبک نوازی میکرده است.

8 . عیسی آقا باشی

اهل اصفهان بوده و در زمان ناصری در تهران زندگی میکرده است. علاوه بر ساز تنبک اطلاعات خوبی از موسیقی داشته است. با صدای دلنشین ضرب میگرفته است.ابراهیم آقا باشی در اواخر عمر خود بعد از تصمیم گرفتن به تربیت فردی شایسته در زمینه تنبک نوازی عیسی خان را تربیت میکند. به همین دلیل به او آقا باشی میگفتند زیرا شاگرد فردی با همین نام بوده است.

9 . اکبر خان و باقر خان

دو نوازنده ضرب در دوران قاجار بودند. باقر خان به همراه صادق سرورالملک که همان صادق سنتوری بوده است (در پاراگراف های بالا اسم بردیم) و میرزا حسن قلی نوازنده تار و نایب اسد لله نوازنده نی در سفر فرانسه بوده است.

10 . اصغر محمد حسین بیک

در ارکستر علی اکبر خان ضرب میگرفته است و به اصغر خان معروف بوده است.

11 . کریم منجم باشی

در خانه منجم باشی لنگرودی زندگی میکرده است. یعنی خانه شاگرد بوده است. به همین دلیل به منجم باشی معروف است. در سال های کودکی بنا به ذوق و علاقه یی که به خواندن داشته است تحت تعلیم منجم باشی لنگرودی قرار میگیرد. وی در کنار رفع الملک و دیگر نوازندگان ضرب میگرفته است. بعد از مرگ ارفع الملک به شیراز میرود و کار خود را در کنار نوازندگان شیرازی ادامه میدهد.

12 . اسماعیل قدیری تنبک نواز و اوزان شناس

در اواخر دوران ناصرالدین شاه بوده و در یافتن وزن های موسیقایی مهارت بالا داشته است. وی با شکری ادیب السلطنه درویش خان و عارف قزوینی همزمان و هم تراز بوده و با آنان تنبک نوازی میکرده است.

13 . حسین خان معروف به مندولوق

در شیراز در زمنیه شیرین کاری روی ضرب بسیار ماهر بوده است و با بزرگان دوران خویش همراهی میکرده است.

14 . نوازندگان سهودی مثل مردخای عزریا (جد سلیمان خان روح افزا)

درد دوران ناصرلدین شاه و مظفرالدین شاه زندگی میکرده است. ابراهیم خان فرزند فرزند مردخای، بالا خان (پدر مرتضی خان نی داوود) و یوسف خان معروف به هونی از دیگر نوازان یهودی قاجار به شمار میروند.

15 . حبیب کاشی

از دیگر نوازندگان ساز تنبک است که ضرب زورخانه یی مینواخته است. وی در زورخانه پهلوان اکبر خراسانی ضرب میگرفته است. در سال 1315 در سن 70 سالگی در گذشته است.

16 . عبدالله خان دوامی

خواننده ، ردیف دان و ضرب گیر و از آخرین بازماندگان تبک نوازان قاجاری بوده است. وی به ردیف موسیقی ایرانی و ریتم و اوزان مختلف بسیار مسلط بوده است.